حکما وقتی بچه‌ام عقل‌رِس شد، یک کوله پشتی می‌اندازم روی دوشش، با خودم می‌برمش کوه. ترجیحا قله، اگر نشد همین گلابدره و پیازچال، اگر تهران باشیم. بعد بهش میگم سه چیز دارم که بهت بگم، دوست دارم بشنوی و فراموش نکنی.
اول اینکه هیچ وقت بد برای کسی نخواه، دوم اینکه فخر داشته‌هایت را به کسی نفروش، و سوم، به کسی برای نداشته‌هایش نیش و کنایه نزن.
این‌ها عصاره‌ی بددلی‌اند، خدا برای خوب‌دادن به دل آدم نگاه می‌کند. بدها کمتر نصیبی از چیزهای خوب می‌برند.
چند بار تا حالا در تحلیل های اقتصادی کارشناسان شنیده اید که مثلا گرانی فلان چیز به دلیل سوداگری و دلالی است؟ چقدر از این فاصله ی طبقاتی موجود حاصل دلالی ها و سوداگری هاست؟ همین مشکل مسکن در کشور ما که باعث می شود بعضی ها (مثلا برخی پزشکان) به واسطه ی خرید و فروش و دلالی اش ثروت های میلیاری به جیب بزنند در حالی که اقشار دیگر باید هر سال نگران کرایه ی فزاینده باشند؟
چنین مشکلی آیا در کشورهای دیگر مثلا آلمان هم وجود دارد؟ قاعدتا خیر. آیا شعور اقتصادی مردم آلمان کمتر از زمین داران ماست؟ آیا ما ملتی هستیم نابغه که فکر اقتصادی مان سه سر و گردن از بقیه بالاتر است؟ خیر.
پس اگر میخواهید بدانید تفاوت کار کجاست جواب ساده است: دولت خپل، بی عرضه و تنبل ما، دولت های چابک و جدی آنها.
درآمد دولت هایی مثل آلمان عمدتا از محل مالیات است، ابزارهای چنین دولتی برای سیاست گذاری و کنترل نیز مالیات است. راه حل آنها برای جلوگیری از سوداگری و دلالی و خرید و فروش سوداگرانه نیز مالیات است. مثلا شما اگر بخواهید خانه یا ملک بخرید، برای انتقال سند باید مقدار بسیار زیادی (فکر کنم حدود 10درصد قیمت معامله) به دولت مالیات پرداخت کنید. اگر شما بیشتر از یک خانه داشته باشید، مالیات آن به صورت فزاینده محاسبه می شود، یعنی مالیات خانه دوم بالاتر است.
یکی از دوستان که در کارخانه اتومبیل سازی کار می کند تعریف می کرد که این کارخانه به کارگران خود ماشین های دست دوم را به قیمت پایین تر با تخفیف می فروشد، مثلا 20 درصد زیر قیمت اصلی. جالب اینجاست که دولت آلمان از همین میزان تخفیف نیز مالیات دریافت می کند! یعنی شما باید مالیات بر تخفیف!
خب دولت ما وقتی کسری بودجه می آورد میتواند با وضع قوانین مشابه با یک تیر چند نشان بزند، هم جلوی سوداگری را بگیرد، هم با مالیات سنگین از ثروتمندان، عدالت اجتماعی را افزایش دهد و هم درآمد خود را افزایش دهد، ولی همیشه یک راه ساده تر وجود دارد: رفع تحریم، فروش نفت، خرج کردن پول حاصله!
بله فرزندم،
آدمی باید سبک باشد، سیال باشد. باید بتواند هر لحظه که اراده کرد بکَنَد، جمع کند و برود. باید بتواند وقتی که لازم است تمام کند، با یک امضا یا یک حداحافظی ساده ول کند و آرام با خیال آسوده جدا بشود.
تنها استثناء بر این قاعده، خانواده است، رَحِم است که بایستی با چنگ و دندان حفظش کرد، باید گره زد، وصله و پینه‌اش کرد. ولی تقریبا هر چیزی جز آن باید برود در دسته‌ی «بگذار و بگذر». می‌خواهد شغل و کار باشد یا رابطه‌ی دوستی یا حتی عادت‌ها.
فرزندم، چه بسیارند چیزهایی که آدمی باید پشیمان باشد از حفظ کردن‌شان.
